Een interview met Laurens Lapre, vice president en expert bij CGI
Laurens Lapre is vice president en expert bij CGI, en van daaruit trekker van het thema Data binnen de Smart Logistics groep van SmartwayZ.NL. Hij is betrokken bij vele projecten en innovaties op het gebied van data delen in de logistieke en mobiliteitswereld en ziet hoe open standaarden en specifiek het Open Trip Model (OTM) innovatie versnellen. Hij neemt ons mee op een reis met het OTM vanaf het ontstaan in de operatie, via het gebruik in B2B, verkeersmanagement en stedelijke problematiek, naar toepassing in FEDeRATED tot aan de nieuwste ontwikkeling: Linked data.
Open Trip Model – de voordelen van een model uit de praktijk
We vallen maar meteen met de deur in huis. Waarom is Laurens fan van het Open Trip Model? Laurens: “Dat is eigenlijk heel simpel. Het is ontwikkeld door er gebruik van te maken. Daarmee ontwikkel je datgene wat je in de praktijk nodig hebt. Zo’n standaard sluit veel beter aan bij bestaande processen dan als experts zich opsluiten in een ivoren toren en allerlei ingewikkelde concepten verzinnen. De kans van slagen van zo’n standaard is daarmee vele malen groter. En dat blijkt in de praktijk ook zo te zijn bij het OTM.”
Wat is in jouw ogen de waarde van open standaarden, zoals OTM?
“Open standaarden zijn essentieel om een open markt te creëren. Wanneer we een standaard van één partij gebruiken, krijgt deze partij een monopolie. En daarmee gaat de vaart van innovatie er direct uit. Met open standaarden blijft de concurrentie bestaan, nieuwe partijen hebben kansen, maar ook kleine partijen met nieuwe ideeën. Ook zij hebben mogelijkheden tot afzet, zonder dat ze groot hoeven te zijn. Zo’n open markt is de belangrijkste voorwaarde voor innovatie.”
Toch kost het nog best moeite om logistieke en IT-bedrijven zover te krijgen om standaarden te gaan gebruiken. Laurens licht toe: “Wij zien de grote voordelen van het gebruik van standaarden, maar partijen in de dagelijkse operatie zien vooral het werk dat het kost om ze te gaan gebruiken. Daarom geven we ze een zetje of steuntje in de rug met demonstrators, subsidieregelingen, zoals nu voor FMS-leveranciers of hulp bij implementatie. De baten van brede adoptie zijn wat ons betreft dit soort kosten meer dan waard.”
OTM bij verkeersmanagement …
Laurens ziet wat het OTM doet in de praktijk bij een project binnen SmartwayZ.NL dat bezig is met de data stroom over wegwerkzaamheden: “Die data was alleen beschikbaar in een formaat voor verkeersmanagement. Maar zodra we ervoor zorgden dat de data ook beschikbaar kwam in het OTM, gingen diverse partijen er mee aan de slag. We zien dat er direct interesse ontstaat als we informatie bronnen aanbieden in het OTM. Partijen gaan erom vragen. Het is een standaard die leeft. En als er voor nieuwe databronnen wijzigingen nodig zijn in het model, dan kunnen die meteen mee in het standaard proces, waarmee het OTM steeds verder ontwikkeld wordt.”
… en bij stedelijke problematiek
Steeds vaker kloppen gemeenten bij ons aan. De logistiek in steden staat onder grote druk en daar komen grote opgaven bij, denk aan een bouwopgave van 50.000 woningen. Zij willen dan een monitor om inzicht te krijgen waar zij welke maatregelen moeten nemen om alles in goede banen te leiden. Waar laten we de bouwmaterialen? Hoe leiden we de stromen bouwmaterialen naar de bouwplaats? En waar kunnen de grote aantallen bouwvakkers parkeren? Laurens: “Voor zo’n monitor koppelen we informatie uit vele verschillende bronnen aan elkaar. We gebruiken het OTM en de verschillende standaarden van de bouw (voor bouw, bouwlogistiek en bouwproces) om die data naar een centrale plek krijgen. We slaan een brug tussen al die verschillende domeinen. Met het OTM is dit goed mogelijk.”
“Ook kleinere gemeenten kloppen bij ons aan. Bijvoorbeeld omdat zij kampen met sluipverkeer. Door het combineren van alle verschillende data krijgen zij inzicht in welke maatregelen het probleem helpen oplossen.”
FEDeRATED – het gaat om de betekenis
Ook op Europees niveau wordt het OTM gebruikt. Binnen het programma FEDeRATED wordt het gekoppeld aan andere standaarden, zoals de digitale vrachtbrief. In FEDeRATED passeren vele standaarden de revue. Laurens licht toe: “We zijn inmiddels tot de conclusie gekomen dat de één iets ‘zus’ noemt en de ander ‘zo’, maar dat het vooral om de betekenis daarachter gaat. Als je die betekenis te pakken hebt, maakt het niet meer uit welke standaard je gebruikt.”
“Juist doordat het OTM in de praktijk is ontstaan, leent het zich goed voor het koppelen van de betekenis. In de dagelijkse praktijk wil je iets weten over parkeerplaatsen, de route, de trekker, de oplegger, de vracht, alle aspecten van transport.”
En tot slot ‘next level’: Linked data
Linked data: het ontsluiten van informatie uit verschillende (open) databronnen rond een object, ‘als een wolk van datasets’. Laurens: “We zagen dat het steeds belangrijker wordt om data uit verschillende bronnen met elkaar te combineren en zijn daarmee gaan experimenteren. De Topsector Logistiek ziet dit ook en is druk met dit thema bezig. We bouwden grote databases gebaseerd op Linked data en combineerden bijvoorbeeld verkeersinformatie, informatie van het CBS, het kadaster, RWS, gemeenten en over evenementen.”
“Om die gekoppelde data zichtbaar te maken, bouwden we 3D modellen. Als voorbeeld: een brug. Die brug heeft een bepaalde capaciteit, onderhoudsstatus, er zijn evenementen gekoppeld aan die brug, er zijn de normale verkeersstromen, er is het eigendom van die brug. Door te klikken op de brug, kan je alle informatie die met die brug te maken heeft laten zien.”
“Voor een Linked data model breng je alle links naar elkaar toe: je koppelt een object in het ene model, aan een object in het andere model. Doordat je de verkeersintensiteiten combineert met evenementen, of bouwprojecten, zie je soms opeens wat je eerder niet begreep: oh, daarom is er op die plek altijd file! En wederom blijkt het OTM hiervoor een geweldige tool.”