Standaardisatie van transportdata was jarenlang complex en theoretisch, tijdens de OTM Kennisdag werd duidelijk hoe concreet en toepasbaar het Open Trip Model inmiddels is. In een drukbezochte Expo in Houten presenteerden bedrijven, IT-leveranciers en overheden tal van praktijkvoorbeelden: van TMS-koppelingen met boordcomputers tot aan automatische CO2-rapportages. We zetten de highlights nog even op een rij.
“We hadden op een man of veertig gerekend, maar uiteindelijk hebben zich wel drie keer zoveel deelnemers gemeld”, zegt dagvoorzitter Wout van den Heuvel tijdens zijn welkomstwoord. Het is volgens hem duidelijk: OTM leeft! De kennisdag op 10 december, georganiseerd door SUTC, DALTI en Logistiek Digitaal, trekt ook een opvallend divers publiek. In de zaal zit een mix van vertegenwoordigers uit het logistieke bedrijfsleven, de IT-sector en verschillende overheidsinstanties.
Een transportketen bestaat uit talloze schakels die voortdurend gegevens met elkaar uitwisselen. “Iedere stop van een vrachtwagen genereert weer een bulk aan primaire data die je nodig hebt om iets anders weer in gang te zetten”, legt Van den Heuvel uit. Denk aan informatie over aankomsttijd, geleverde lading en het kenteken van de truck. “Maar dat is alleen nog maar de data die je tijdens de rit genereert. Daarvóór wisselen partijen al uitgebreide planningsgegevens uit en na afloop moeten zij aantonen dat is uitgevoerd wat is afgesproken, gevolgd door de financiële afwikkeling en diverse rapportages richting overheid.”
Gigantisch efficiencywinst
Dat er een gigantische efficiencywinst te behalen valt als al die data op een uniforme manier worden vastgelegd, is voor iedereen duidelijk. De uitdaging is echter: hoe kom je tot een standaard als alle bedrijven in de wereld hier een andere werkwijze voor hanteren? Al in 1986 werd in Nederland de Stichting Uniforme Transport Code (SUTC) opgericht, aangestuurd door brancheverenigingen TLN en Evofenedex. “De eerste protocollen waren goed doordacht, maar werden in de praktijk nauwelijks gebruikt”, stelt van den Heuvel. De echte doorbraak kwam in 2018, toen IT-bedrijf Simacan zijn OTM4-model vrijgaf. “Dat was een cadeautje uit de markt.”
Uit de praktijk ontstaan
De gulle gever van dat cadeautje is op de kennisdag zelf aanwezig in de persoon van Hans Brouwer van Simacan. “Het is nooit ons doel geweest om een standaard te ontwikkelen, maar we zochten een eenduidige manier waarop klanten op ons platform met elkaar over ritten konden communiceren. Dat hebben we het Open Trip Model genoemd. Het verschil met eerdere protocollen is dat dit model echt vanuit de praktijk dus bottom-up is ontstaan.” Grote bedrijven als Albert Heijn, PostNL en Cornelissen Group werkten al met OTM toen het aan de SUTC werd overgedragen.
Heijmans ziet tijdwinst
Vanaf het moment dat OTM officieel als standaard werd erkend en door SUTC verder werd doorontwikkeld, ging het snel, zo blijkt uit de presentaties die volgen. Logistieke softwarebedrijven, overheidsinstanties en grote bedrijven hebben het datamodel inmiddels stevig omarmd. “Onder andere in de wegenbouw, waar we met veel onderaannemers werken en elke handeling moeten kunnen verantwoorden richting overheid, is er grote behoefte aan een standaard manier van gegevensuitwisseling”, vertelt Nikki Pije van bouwbedrijf Heijmans. De geplande implementatie van OTM zal volgens haar veel tijdwinst opleveren.
Luchtvrachtsector tevreden
Ook op Schiphol waar airlines, expediteurs, wegvervoerders, afhandelaars en douane jaarlijks miljoenen berichten uitwisselen, blijkt het OTM-protocol een uitkomst. “Een aantal van de API-koppelingen gaan we overzetten op een OTM-gebaseerd domeinmodel en onze gebruikers zijn daar heel tevreden over”, vertelt Richard van Det van luchtvrachtplatform Cargonaut. “Klanten noemen onder andere als voordeel dat ze de gestandaardiseerde data dan ook eenvoudig met andere ketenpartners kunnen delen.”
Interfaces bieden gemak
IT-bedrijven hebben met OTM inmiddels diverse toepassingen ontwikkeld waar de hele branche de vruchten van plukt. Zo heeft TMS-leverancier Filogic een standaardinterface ontwikkeld tussen TMS en boordcomputer, en bouwde concullega TANS een koppeling waarmee transportbedrijven automatisch de verplichte enquêtegegevens richting het CBS kunnen verzenden. Ook veelbelovend is het OTM-profiel voor CO₂-rapportages, dat de afgelopen maanden is ontwikkeld door een consortium van IT-bedrijven, brancheorganisaties, accountants, banken, overheden en de Topsector Logistiek.
Koppeling met overheidsdiensten
Vanuit het ministerie van I&W zien ze mogelijkheden om via OTM de digitale bereikbaarheidskaart van Nederland toegankelijker te maken, vertelt Robbert Janssen van I&W. “Op deze kaart is vastgelegd waar je met welk type voertuig mag komen en welke beperkingen gelden, zoals de maximale voertuighoogte onder een viaduct. Door een OTM-koppeling met je navigatiesysteem kun je hier in je ritplanning al rekening mee houden.” Ook voor Connected Transport-initiatieven zoals ‘slimme verkeerslichten’ waarbij realtime data met trucks moeten worden uitgewisseld, biedt het OTM-protocol volgens hem grote voordelen.
Beheer open standaarden en profielen
Een belangrijke succesfactor voor open standaarden is professioneel beheer en goede documentatie richting gebruikers. Hiervoor werkt SUTC nauw samen met kennisinstituut TNO dat hiervoor een speciale methodiek heeft ontwikkeld. Een belangrijk en nuttig onderdeel zijn de OTM-profielen, legt Michiel Stornebrink van TNO uit. “Hierin leg je vast uit welke velden een specifiek bericht bestaat en welke je achterwege kunt laten. Zulke profielen zijn er nu dus bijvoorbeeld voor de CBS-enquetes, de CO2-rapportages en ook zijn we bezig een profiel voor eFti te ontwikkelen. Ze maken het voor bedrijven makkelijker OTM snel in gebruik te nemen.”
Adoptie versnellen met OTM toolkit
In de doorontwikkeling van het Open Trip Model, speelt ook de ‘werkgroep OTM’ een belangrijke rol. Die bewaakt de scope en bepaalt welke wijzigingen er worden doorgevoerd. De leden zijn actieve gebruikers van OTM en werkzaam bij logistiek dienstverleners, IT-leveranciers of verladers. “In principe kan dus iedereen deelnemen aan de werkgroep”, benadrukt Wout van den Heuvel, “en daarmee actief bijdrage aan de ontwikkeling van OTM.”
Eén van de leden van de werkgroep, Marinus Brink van TMS-leverancier Filogic, neemt de aanwezigen mee in alweer een volgende stap op weg naar standaardisatie: de OTM toolkit. “Hiermee bieden we OTM profielen in de vorm van kant-en-klare softwarecomponenten die je zo kunt integreren in bestaande IT-systemen. De componenten zijn ontwikkeld in bekende programmeertalen zoals JAVA en .NET en stellen IT-engineers dus in staat hun systemen snel en eenvoudig OTM-ready te maken.”
Aansluiting met EU-richtlijnen
In Nederland gaat OTM als een speer, maar hoe zit dat in de rest van Europa? Daar is nog veel werk te verrichten, zegt programmamanager Herman Wagter namens Topsector Logistiek. “In andere landen bestaan ook afspraken over het vastleggen van transportgegevens, maar die zijn minder ver ontwikkeld. In Nederland lopen we met OTM voorop, maar we moeten wel aansluiting houden bij wat er in Brussel gebeurt.” Hij noemt onder meer de verplichte emissierapportages en de eFTI-richtlijn voor het elektronisch uitwisselen van vrachtinformatie. “Het zou mooi zijn als OTM ook in EU-verband een soort standaard wordt, maar laten we niet vergeten: een standaard is pas een standaard als bedrijven ermee gaan werken, niet als dit van hogerhand wordt bepaald.”
DALTI ziet omslag in transportsector
En daarom is het extra mooi dat er zoveel mensen naar Houten zijn gekomen, zegt Menno Lambooij van DALTI, een samenwerkingsverband van ICT-leveranciers dat nauw samenwerkt met het SUTC. “Ik zie dat in de transportsector het besef doordringt dat bedrijven nu echt moeten digitaliseren om te kunnen overleven. Als iedereen dat op zijn eigen manier doet, ontstaat een situatie die vergelijkbaar is met een internationaal gezelschap waarin iedereen een ander dialect spreekt en niemand elkaar verstaat. OTM is een gemeenschappelijke taal die ervoor zorgt dat iedereen in de transportketen elkaar begrijpt. Dat is nu belangrijker dan ooit.”
Olievlekwerking kan beginnen
Dagvoorzitter Wout van den Heuvel sluit de dag in dezelfde geest af: “Ik denk dat de adoptie van OTM in Nederland een kritische grens is gepasseerd. Jarenlang hielden bedrijven en IT-leveranciers de boot af vanwege het not-invented-by-me-syndroom. Nu iedereen ziet dat het begint te leven, zie ik vooral in de IT-sector het tegenovergestelde optreden: FOMO, fear of missing out. Laten we hopen dat dit doorzet en dat OTM zich als een olievlek over Nederland en uiteindelijk Europa verspreidt.”
Presentaties OTM Kennisdag
- De SUTC Presentatie - Wout van den Heuvel en Michiel Stornebrink
- Schiphol Air Cargo - Richard van Det
- Verkeersmanagement & Intelligente toegang - Robbert Janssen
- Uniforme kernset CO2 emissie data - Ruud Arts
- PostNL Project - Jeroen Steinpatz
- Wegenbouw - Herman Wagter
- Topsector Logistiek CODAC-eFti-BDI - Herman Wagter
- OTM & Beheer - Michiel Stornebrink
- CBS - Luc van de Voort
- OTM Software componenten - Marinus Brink
- TMS - FMS koppeling - Marinus Brink
Logistiek Digitaal
Logistiek Digitaal biedt ondersteuning bij het stap voor stap digitaliseren van MKB-bedrijven met maximaal 250 medewerkers in de logistiek: logistiek dienstverleners, verladers, expediteurs en vervoerders (weg, binnenvaart, spoor, lucht en scheepvaart).
Ontdek meer
